Dù ở đâu đi chăng nữa nhưng khi tôi về tới Ninh Hòa gặp được ông bà, cha mẹ, anh chị em, tay bắt mặt mừng, chuyện trò cho thỏa thích, sau đó cơm nước được gia đình dọn xuống nền nhà với đủ các thức ăn thuần túy quê tôi. Tôi không thể nào quên được mắm ruột cá ngừ, bánh ướt, bánh xèo, bánh căn, bánh bèo, bún cá, bánh canh cua mà tôi ưa thích ăn vào những buổi sáng thức dậy. Buổi trưa, tôi thường ăn mực ram, cá liệt nấu ngót, mắm ốc xúc Hà Liên, cá lạt nấu canh chua lá me, cá trê nấu canh thu đủ, cá rô nướng dầm mắm me,... Xế chiều về, tôi thích ăn nem nướng, nem chua, bánh nậm.... 

Tất cả những món “cao lương mỹ vị”  này thật là hợp khẩu vị của tôi vì đó toàn là những đặc sản Ninh Hòa.

Đặc biệt nhất là nem chua được mở ra từ xâu nem khoanh tròn có 10 cặp, mỗi cặp 2 chiếc được buộc chặt như đôi vợ chồng son quấn quít vào nhau. Món nem chua này nổi tìếng ở Ninh Hòa nói riêng và trên toàn cầu nói chung. Dù ở bất cứ phương trời nào, hễ nhắc tới quê hương Ninh Hòa thì phải có nem chua Ninh Hòa đi theo.

        ...mỗi cặp 2 chiếc được buộc chặt như đôi vợ chồng son quấn quít vào nhau ...

Bây giờ các bạn hãy cùng tôi phân tích chiếc nem được cấu tạo như thế nào và cách làm ra sao mà người Ninh Hòa có được món nem chua độc nhất vô nhị này.

Vật liệu:

  2 kg thịt heo nạc đùi lạng rồi (mua loại thịt vừa mới làm xong và

   không nên rửa nước)

  3.5 g đường cát trắng

  1/2 g muối (3 muỗng cà phê vừa đầy)

  1/2 kg da heo tươi

  1/2 chén mỡ nước

  Lá chuối

  Lá chùm ruột

  Dây lạt hoặc dây thun.

Cách làm:

Da heo đem luộc chín, vớt ra rổ, sau đó lạng bỏ sạch phần mỡ và lông chỉ còn lại phần da. Dùng khăn lau cho khô phần da này và lạng từng miếng thật mỏng, rồi cuốn tròn lại cắt thành từng khoanh nhỏ.

Thịt heo đem về dùng khăn lau cho khô và đừng rửa nước, sau đó phải lượt bỏ sạch hết phần mỡ, bầy nhầy và gân. Thịt heo sau khi lạng xong, xắt lát cho thật mỏng và xắt ngang thớ, rồi thì bỏ vào cối đá giã chung với đường và muối. Khi giã thịt phải giã cho thật đều và luôn tay, giã cho đến khi thịt thật nhuyễn.

Đem thịt đã giã nhuyễn đổ vào thau và bỏ phần da heo đã cắt nhỏ vào dùng tay trộn cho đều. Dùng 1/2 chén mỡ nước để thấm vào tay và vò nem thành từng cục vừa vừa.

Cách gói:

Lá chùm ruột không được rửa nước mà dùng khăn lau cho sạch. Trước tiên dùng những lá chùm ruột gói cục nem lại, rồi thì bỏ vào miếng lá chuối gói trọn cục nem cho thật kỹ, đừng để nem hở gió, rồi bẻ hai đầu và dùng dây cột lại. Muốn cho chiếc nem đẹp và giữ được độ ẩm, có thể gói thêm lá chuối bên ngoài và bẻ các góc cho thẳng và vuông, dùng dây cột lại. Sau khi nem đã gói xong thì 3 ngày sau sẽ dùng được.

Nước chấm:

  2 củ tỏi

  1/2 chén ớt tương (mua loại Tương Ớt Tỏi Việt Nam dùng làm nước

   mắm)

  Một ít đường cát trắng.

  Lột vỏ 2 củ tỏi, sau đó lấy một ít tỏi đã lột cắt miếng mỏng rồi bầm

   nhỏ, bỏ vào chén ớt tương, cộng thêm khoảng 2 muỗng cà phê

   đường, và 1/3 muỗng cà phê nước mắm trộn đều. Nước chấm sẽ

   sền sệt, thơm ngon và hơi ngọt ngọt.

Cách dùng:

Nem chua chấm với nước ớt tương đã làm sẵn và cắn thêm miếng tỏi tươi, hương vị rất ngon và đậm đà. Uống thêm chút bia sẽ làm bạn khoái khẩu cho dù đi đâu bạn cũng phải trở lại Ninh Hòa tìm món nem chua màu hồng hồng, thơm ngon, vừa ăn và thật giá trị. Chiếc nem lúc nào cũng khô ráo, không dính lá; đó là những đặc điểm của nem chua Ninh Hòa và là một trong những loại đặc sản nổi tiếng nhất nước.